ԱՐԺԵՔԱՎՈՐ ՑՈՒՑԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
25.05.2012 թ.
Ֆոտոռեպորտաժ
Հայ
գրահրատարակության 500-ամյակի և Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական
մանկավարժական համալսարանի 90-ամյակի շրջանակներում համալսարանի գիտական գրադարանը հումանիտար ընթերցասրահում օրերս կազմակերպեց ՞Հնատիպ գրքերի ցուցադրություն՞
միջոցառումը: Ցուցադրություն-միջոցառմանը ներկա էին ՀՊՄՀ ղեկավարները,
դասախոսներ, ուսանողներ, ՀՀ Ազգային գրադարանի աշխատակիցներ, Երևանի
պետական ու ոչ պետական բուհերի գրադարանների տնօրեններ, ներկայացուցիչներ,
մշակույթի գործիչներ, գրողներ: Ցուցադրության էին ներկայացված
Մանկավարժական համալսարանի գիտական գրադարանի սեփականությունը հանդիսացող
24 հայերեն գրքերը /հրատարակված 1669-1788 թվականների ընթացքում/ և 1795
թվականին Սանկտ-Պետերբուրգում հրատարակված մեկ ռուսերեն գիրք: Գիտական գրադարանի տնօրեն Տիգրան Պետրոսյանցը
ներկայացնելով համալսարանի գրադարանի ստեղծման պատմությունն ու
տարեգրությունը, արժևորելով հնատիպ գրքերը, նշեց, որ ինչպես ցուցադրվող 25
գրքերը, նույնպես 1800-1910-ական թվականներին հրատարակված 4000 հայերեն,
1000 ռուսերեն գրքերը և շուրջ 700 օրինակ մինչև 1917 թվականը տպագրված
հայերեն ամսագրերը, գրադարան են բերվել 1922-1923 թվականներին՝ գրադարանի
հիմնադիր տնօրեն Մուշեղ Գասպարյանի ջանքերով: Տիգրան Պետրոսյանցը
նշեց, որ ցուցադրվող, ինչպես նաև նշված գրքերը մեծ արժեք են ներկայացնում և
գիտահետազոտական նպատակներով դրանցից կարող են օգտվել ինչպես համալսարանի
դասախոսներն ու ուսանողները, այնպես էլ այլ հետազոտողներ: Մանկավարժական համալսարանի ՞Գրադարանային-տեղեկատվական աղբյուրներ՞ ամբիոնի վարիչ, դոկտոր-պրոֆեսոր Գագիկ Սուքիասյանը
ներկայացրեց հայ տպագրության պատմությունը, նշեց, որ հանրապետական,
միջազգային ցուցադրությունների շարքում մանկավարժական համալսարանի
գրադարանում կազմակերպված այս ցուցադրությունը ևս խիստ կարևոր է, քանի որ
ներկայացնում է ազգային մշակութային ժառանգության մի փոքրիկ, բայց կարևոր
մաս: Այնուհետև նա ներկայացրեց թվային վիճակագրական տվյալներ գրքերի
տպագրության վերաբերյալ: ՀՀ Ազգային գրադարանի փոխտնօրեն Ռաֆիկ Ղազարյանը
նշեց, որ ՀՊՄՀ գիտական գրադարանի հնատիպ գրքերի հավաքածուն ցուցադրելն
ինքնին երևույթ է և ուղղված է գրատպության 500-ամյակին ու հնարավորություն
կտա դրանցից օգտվելու նաև այլ հետազոտողների, ինչպես նաև տեղեկատվական
աղբյուրների համալրմանը: Ցուցադրության փաստը ողջունեց համալսարանի շրջանավարտ, ՀՀ Ազգային ժողովի նախկին պատգամավոր Արտյուշա Շահբազյանը:
Նա նշեց, որ նմանատիպ գործերով մենք առավել ամբողջացնում ենք մեր
գիտելիքները հայ հնատիպ գրքերի գտնվելու և դրանց պահպանության խիստ կարևոր
գործի մասին: Գիտական գրադարանի տնօրենը նրան հանձնեց գրադարանի պատվո
ընթերցողի վկայական: Ցուցադրության առթիվ խոսք ասաց մշակութաբան, դոցենտ Ռոմանոս Սահակյանը: Միջոցառման ավարտին գնահատանքի խոսք ասաց գրող, մշակութաբան, հեղինակային երգերի կատարող, գիտական գրադարանի պատվո ընթերցող Արսեն Համբարյանը և կատարեց հին հայերի գրի ու գրչության աստված Տիրին նվիրված երգը:
Լուսանկարները Անի ՊԵՏՐՈՍՅԱՆՑԻ
Հնատիպ գրքերի ցուցադրություն Մանկավարժական համալսարանում
25.05.2012
Մանկավարժական համալսարանի գիտական գրադարանում տեղի ունեցավ հնատիպ
գրքերի ցուցադրություն` նվիրված բուհի հիմնադրման 90 և հայ գրատպության
500-ամյակներին: Ցուցադրության
էին ներկայացված 1669-1788 թվականների հայ տպագրության 24 նմուշ, այդ
թվում նաև 1795 թվականին Սանկտ-Պետերբուրգում լույս տեսած ռուսալեզու
գիրքը: Դրանք 1923 թվականից իրենց տեղն են գտել Մանկավարժական համալսարանի
գրադարանում: Միջոցառման բացման խոսքով հանդես
եկավ գիտական գրադարանի տնօրեն, պատմաբան, մշակութաբան, լրագրող Տիգրան
Պետրոսյանցը: Ողջունելով հյուրերին` վերջինս ներկայացրեց գրադարանի
ստեղծման պատմությունն ու տարեգրությունը: Կարևորելով
այս ցուցադրությունը` Տիգրան Պետրոսյանցը նշեց, որ ներկայացված հնատիպ
գրքերը մշակութային ժառանգության մաս են կազմում և որպես արժեք`
Մանկավարժական համալսարանի սեփականությունն են: Այդ գրքերը
գիտահետազոտական նպատակով կիրառում են բոլոր ցանկացողները: Գրադարանագիտության
և մատենագիտության ամբիոնի վարիչ Գագիկ Սուքիասյանը ներկայացրեց տարբեր
դարաշրջաններում աշխարհում լույս տեսած հայատառ գրքերի թվային
վիճակագրությունը: Ցուցադրության ընթացքում
ողջույնի խոսքով հանդես եկավ Ազգային գրադարանի փոխտնօրեն Ռաֆիկ Ղազարյանը,
ով բարձրարժեք համարեց համալսարանի գրադարանի գրքային հավաքածուն:
Վերջինս հույս հայտնեց, որ գրատպության 500-ամյակի շրջանակում
կազմակերպվող այսպիսի միջոցառումները կդառնան ոչ միայն պարտականություն,
այլև կմղեն մարդուն տեղեկատվական այս դարաշրջանում մոտ կանգնել գրքին: Ցուցադրությանը
ներկա էին հայաստանյան բուհական գրադարանների տնօրենները, Մանկավարժական
համալսարանի ղեկավարությունը, Ազգային գրադարանի փոխտնօրեն Ռաֆիկ
Ղազարյանը, ԱԺ պատգամավոր, բուհի շրջանավարտ Արտյուշա Շահբազյանը և գրական
աշխարհի այլ ներկայացուցիչներ:
http://armspu.am/news/n/884/ln/am
ՀՊՄՀ-ի գրադարանն անմասն չմնաց
Հիրավի, վաստակած հոբելյան է հայ գրատպության 500-ամյակը: Կես հազարամյակ
առաջ հեռավոր Վենետիկում Հակոբ Մեղապարտն ստեղծեց Ուրբաթագիրքը: Եվ
մեսրոպատառ գիրքը դարձավ հայության հարատևման առհավատչյաներից: Եվ օրինաչափ
էր երևի, որ հատկապես այս տարի հինավուրց Երևանը Գրքի համաշխարհային
մայրաքաղաք հռչակվեց: Հայ գրատպության 500-ամյակին նվիրված բազմաբնույթ
միջոցառումները դեռ շարունակվելու են Հայաստանում և Սփյուռքում:
Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի` հարուստ
ավանդույթների կրող գիտական գրադարանը` տնօրեն Տիգրան Պետրոսյանցի
ղեկավարությամբ, անմասն չմնաց համազգային այս տոնից: Այս անգամ ևս
գրադարանը հանդես եկավ յուրօրինակ նախաձեռնությամբ` ընթերցողին
ներկայացնելով մշակութային մեծ արժեք հանդիսացող հնատիպ գրքերի հավաքածուն`
24 կտոր գիրք: Դրանցից ամենահինը 1669-ին Ամստերդամում Ոսկան Երևանցու
կողմից տպագրված Առաքել Դավրիժեցու «Գիրք պատմութեանցն» է: ԲՈՒՀ-ի գիտական
գրադարանը բավական երկար պատմություն է հյուսել` հիմնադրվելով 1922-ին և
ունենալով 190 կտոր գիրք: Իսկ հնատիպ գրքերի հավաքածուն այստեղ է բերվել
Էջմիածնից` 1923-ին գրադարանի տնօրեն Մուշեղ Գասպարյանի ջանքերով: Դրանց
հետ նաև բավական պատկառելի քանակով գրականություն` թվագրված 1801-1900 թթ. և
ևս 700 հայատառ ամսագրեր:
Այսօր արդեն գրականության քանակով ՀՊՄՀ_ի գիտական գրադարանը 3-րդն է
բուհական համակարգում և 7-րդը` Հանրապետությունում: Այն բավական հարուստ է
նաև Արցախյան գոյապայքարին նվիրված գրականությամբ:
- Գրադարանը սիրով կատարեց մեր ռեկտորի` Ռուբեն Միրզախանյանի
հանձնարարությունը, քանի որ ունենալ հնատիպ գրապաշար ու չներկայացնել`
անտրամաբանական կլիներ: Մեր պահոցի դռները բաց են: Բուհական գրադարաններից
այսօր հնատիպ գրականություն ունեն միայն մեր և Երևանի Պետական
համալսարանները,- պատմում է Տ. Պետրոսյանցը:
Գիրքը, ասել է թե` մատաղ սերնդի կրթության սկզբնաղբյուրը, ուշադրության
կենտրոնում պիտի լինի ամեն օր ու ամեն ժամ: Սակայն ոչ պակաս անհրաժեշտ է,
որ գրքի նկատմամբ պահանջն ու հետաքրքրությունը ևս մեծ լինի:
- Եթե առավոտյան ժամը 9-ից հետո փորձեք մեր գրադարանի դուռը բացել, ապա
ազատ աթոռ չեք գտնի: Այստեղ անգամ հերթեր են գոյանում և օրական միջին
հաշվով շուրջ 1000 ուսանող է օգտվում գրադարանից,- պատմում է գրադարանի
տնօրենը` իր ուրախությունը փոխանցելով նաև զրուցակցին:
Այստեղ հետաքրքիր նախաձեռնությունների պակաս երբեք չի զգացվում: Ողջունելի
են հատկապես ուսանողներին գրքի հետ կապելուն միտված ձեռնարկումները: Դրանք
առաջին հերթին հաճախակի կազմակերպվող միջոցառումներն են` գրքի
շնորհանդեսները, քննարկումները, հանդիպումները հեղինակների հետ: Արդեն 2
տարի շարունակ գրադարանը կազմակերպում է տարվա լավագույն ընթերցող
մրցույթը` այսկերպ ևս խթանելով ընթերցասիրությունը: Իսկ այս տարի կընտրվեն
նաև այն հեղինակները, որոնց գրքերն ամենաշատն են ընթերցվել տարվա ընթաքում:
Մեկ այլ ձեռնարկման կարևորության մասին նույնպես խոսեց Տիգրան
Պետրոսյանցը.
- Կտրականապես արգելել ենք պատճենահանումը: Կմտածեք` սխալ
քաղաքականություն է, բայց դրանով միանգամից 2 կարևորագույն խնդիր ենք
լուծում: Նախ` ուսանողը գալիս է գրադարան և այստեղ է ընթերցում այն մի քանի
էջերը, որ պետք է պատճենահաներ: Բացի այդ, մենք չենք խախտում հեղինակային
իրավունքը, քանի որ ըստ օրենքի` որևէ մեկը գիրքը վերարտադրելու իրավունք
չունի` եթե չկա հեղինակի գրավոր թույլտվությունը:
Հասմիկ ԳՅՈԶԱԼՅԱՆ http://avangard.am/?page=news&cal_date&news_id=10177
ՀՊՄՀ 90-ամյակի, Հայ տպագրության 500-ամյակի շրջանակներում ՀՆԱՏԻՊ ԳՐՔԵՐԻ ՑՈՒՑԱՀԱՆԴԵՍ ԳԻՏԱԿԱՆ ԳՐԱԴԱՐԱՆՈՒՄ
մայիսի 25-ին, ժամը 16.00-ին
ՀՊՄՀ գիտական գրադարանում պահվող հնագույն, 1669 թ-ին տպագրված Առաքել Դավրիժեցու "Գիրք պատմութեանց" գրքի տիտղոսաթերթը:
|