ԿԻՍԱՄՅԱԿՈՒՄ 17609 ԸՆԹԵՐՑՈՂ, 1.331.310 ՄԻԱՎՈՐ ՏՊԱԳԻՐ ԱՐՏԱԴՐԱՆՔԻ ՏԱՑՔ
07.07.2011 թ.
Խաչատուր
Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի գիտական
գրադարանի գիտկաբինետում ամփոփվեցին առաջին կիսամյակի արդյունքները: Արդյունքների ամփոփմանը մասնակցում էին գրադարանի բոլոր աշխատակիցները, համալսարանի ռեկտոր, դոկտոր-պրոֆեսոր Ռուբեն Միրզախանյանը, պրոռեկտոր Արա Երեմյանը և հրավիրված աշխատակիցներ: Գրադարանի բաժնի վարիչներ Լուսինե Աբրահամյանը, Նարինե Դանիելյանը, Գոհար Փաշայանը, Անուշ Բաբայանը, ճյուղային պատասխանատուներ Հասմիկ Մարտիրոսյանը, Վեռա Շահումյանը, Մարինե Մինասյանը ներկայացրեցին կիսամյակի ընթացքում իրենց բաժիններում կատարված աշխատանքները: Գրադարանի տնօրեն Տիգրան Պետրոսյանցը նշեց, որ - Գրադարանի ընթերցողների թիվը 17609 է, ապահովվել է 299.596 հաճախում, 1.331.310 միավոր տպագիր արտադրանքի տացք, էլեկտրոնային միջոցների /համակարգիչ/ 2719 հաճախում: - Կիսամյակի ընթացքում գրադարանը հրատարակել է ,,Հիշարժան տարեթվեր 2011,,,,,2010 թվականի լավագույն ընթերցող,, տեղեկատվական գրքույկները, ,,Խաչատուր Աբովյանի անվան համալսարանի ռեկտորները,,, ,,Մանկավարժ,, թերթի խմբագիրները,, կենսամատենագիտական գրքույկները և ,,Ատենախոսություններ. 1968-2010: Մաս Ա,,
մատենագիտական ցանկը: Տպագրության է պատրաստվում ,,Համալսարանը Արցախյան
ազատամարտում,, կենսամատենագիտական ցանկը, ,,Համալսարանի գիտական
գրադարանը,, գրքույկը և ,,Ավարտել են Խաչատուր Աբովյանի անվան
մանկավարժական համալսարանը,, կենսամատենագիտական գիրքը /վերջինս նվիրված է
համալսարանի 90-ամյակին/: - Շարունակվել է ՀՊՄՀ պատմության թանգարանի ցուցադրությունների հարստացման գործընթացը:
- Թանգարանի ,,Հոբելյանական,, վահանակում կազմակերպվել է 21
ցուցադրություն /համալսարանի աշատակիցների, համալսարանի հանրահայտ
շրջանավարտների հոբելյաններին նվիրված ցուցադրություններ, հանրապետության
հոբելյանական տարեթվերին նվիրված ցուցադրություններ/: Հունիսի 15-ին հատուկ
միջոցառմամբ նշվել է Հայաստանի Հանրապետության խորհրդանիշերի` դրոշի,
զինանշանի օրը: - Կազմակերպվել է համալսարանի շրջանավարտ, Արցախյան
ազատամարտի հերոս, ՀՀ և ԼՂՀ ,,Մարտական խաչ,, առաջին աստիճանի շքանշանների
ասպետ Մեխակ Մեխակյանին նվիրված ցերեկույթ, որին մասնակցել
են հերոսի հայրը, համալսարանի պատմության ֆակուլտետի մագիստրատուրայում
ուսանող դուստրը, մարտական ընկերները, հասարակական կազմակերպությունների
ներկայացուցիչներ: - ԱՄՆ դեսպանատան տեղեկատվության վարչության պետ, համալսարանի շրջանավարտ Ներսես Հայրապետյանի
հետ ձեռք է բերվել պայմանավորվածություն ԱՄՆ Կոնգրեսի գրադարանի հետ
համագործակցության և գրադարանում ,,Ամերիկյան անկյան,, ստեղծման մասին:
- Գրադարանը կիսամյակի ընթացքում համագործակցել է Երևանի պետական
համալսարանի, Հայաստանի պետական ճարտարագիտական համալսարանի գիտական
գրադարանների, Ավետիք Իսահակյանի անվան քաղաքային գրադարանի հետ:
Իսահակյանի անվան գրադարանի հետ համատեղ հունիսի 16-ին կազմակերպել է
բանաստեղծուհի Ալինա Տոնոյանի բանաստեղծական գրքի շնորհանդեսը: ՀՀ
բնապահպանության նախարարության հետ համագործակցության արդյուքում գրադարանը
նախարար Արամ Հարությունյանից ստացել է ,,Հայաս
... Читать дальше »
2011 թ. Յունիսի 6-ից 30-ը «Սփիւռք» Գիտաուսումնական Կենտրոնում անցկացուեց
հայրենի ուսուցիչների արեւմտահայ 12-րդ վերապատրաստութիւնը, որին մասնակցում էին
Երեւան քաղաքի տարբեր վարչական շրջանների 22 ուսուցիչներ: Յունիսի 30-ին տեղի
ունեցաւ դասընթացի փակման հանդիսութիւնը եւ վկայագրերի յանձնումը, որին ներկայ էին
Խ. Աբովեանի ան. Հայկական Պետական Մանկավարժական Համալսարանի ուսումնական գծով
պրօռեկտոր Մեժլում Երիցեանը, քաղաքապետարանի կրթութեան վարչութեան ներկայացուցիչ
Սիլվա Աչոյեանը, Մանկավարժական Համալսարանի արհմիութեան նախագահ Յասմիկ Սարգսեանը,
գրադարանապետ Տիգրան Պետրոսեանցը, դասախօսներ Հրանդ Մարգարեանը (ԱՄՆ), Սերժ
Սրապիօնեանը (ԵՊՀ), Սուսան Ղարիբեանը (ՀՊՄՀ): Հանդիսութիւնը վարում էր Կենտրոնի
տնօրէն, դասընթացի պատասխանատու Պրօֆ. Սուրէն Դանիէլեանը: Պրօռեկտոր Պրն.
Երիցեանը իր խօսքում ընդգծեց, որ նման նախաձեռնութիւններն են միասնական դարձնում
մեր մօտեցումները մեր մշակութային երկու հատուածների արժէքային համակարգերի
նկատմամբ: Պատուաբեր չէ, երբ մեր երիտասարդներից շատերը չեն կարողանում ընթերցել
արեւմտահայերէնով բնագրեր: Չմղել նրանց իւրացնելու այդ ժառանգութիւնը, նշանակում է
թերանալ աշխատանքում: Ուսուցիչների առջեւ պատուոյ դասախօսութեամբ հանդէս եկած
Պրօֆ. Հրանդ Մարգարեանը յայտարարում է, որ իր համար իսկապէս տօնախմբութիւն է այս
միջոցառմանը մասնակցելը: Նա վկայակոչում է նահատակ այն հեղինակներին, որոնց
նկարները կախուած են Կենտրոնի սրահում: Նրանց մշակած գրական լեզուն է, որ իրենց հետ
տանելու են ուսուցիչները: Գիտնականը չի վարանում ասելու, որ ինքն ապրում է իր
կեանքի գեղեցիկ պահերից մէկը: Իբրեւ դասախօս` նա գտնում է, որ կարեւորն այն չէ, որ
աշակերտները գիտելիքներ ունենան իրենց ուսուցչի չափ: Կարեւորը «մեր աշակերտներուն
հաւատքը փոխանցել»ն է: «Այդ է դաստիարակի բուն էութիւնը»,- հաւաստիացնում է
նա: Տիկին Սիլվա Աչոյեանը հաստատում է, որ մի կողմ է թողել պաշտօնական
պարտականութիւնները եւ եկել հարազատ տուն: Տիկին Սիլվան չի մոռանում, որ
ուսուցիչներից մէկն է. ինքն էլ երկար տարիներ դասաւանդել է հայոց լեզու եւ
գրականութիւն: Նա մի քիչ նախանձում է, որ մասնակիցները հնարաւորութիւն են ունեցել
լսել թանկ, կեանքի արժէք ներկայացնող նիւթ: Ուսուցչի դերի կարեւորութիւնը գիտակցում
ենք բոլորս, այդ դերն ու պատասխանատուուութիւնը աւելի մեծ են, երբ նա իր ուսերին է
վերցնում արեւմտահայերէն դասաւանդելու պարտականութիւնը: Գրադարանապետ Տիգրան
Պետրոսեանցը հպարտանում է արդիւնքներով: Այս դասընթացը 12-րդն է: Նշանակում է`
վերապատրաստուած հարիւրաւոր ուսուցիչներ փորձել են իրենց աշակերտներին փոխանցել
արեւմտահայ լեզուն: Երեխաները պէտք է դաստիարակուեն ոչ միայն Չարենցով, այլեւ
Վարուժանով, դաստիարակուեն հաւասարաչափ: Արհմիութեան նախագահ Յասմիկ
Սարգսեանը շնորհակալութիւն է յայտնում ուսուցիչներին, որ ամառային արձակուրդն
անցկացնում են արդիւնաւէտ եւ աշխատում են իրենց վրայ: ԵՊՀ Պրօֆ. Սերժ
Սրապիօնեանը աւելի ազատ արտայայտւում է ամբիոնից, քան հանդիսաւոր պահերին: Այս
դասընթացներին առաջին անգամ չէ, որ հրաւիրւում է, սակայն ամէն անգամ թերարժէքութեան
բարդոյթ է ունենում. ուսուցիչներից շատերին ճանաչում է համալսարանական
միջանցքներից: Լինել ուսուցիչ նշանակում է լինել նուիրեալ: Արեւմտահայերէնը, որն
աւելի մօտ է մեր բուն, գրաբար լեզուին, պէտք է պահպանուի, քանի որ դրանով ստեղծուել
է հսկայածաւալ գրականութիւն: Յետոյ ելոյթ ունեցան ուսուցիչները:
Հունիսի
16-ին Ավետիք Իսահակյանի անվան քաղաքային գրադարանի դահլիճը մարդաշատ էր:
Ավետիք Իսահակյանի անվան գրադարանը և Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական
պետական մանկավարժական համալսարանի գիտական գրադարանը այստեղ համատեղ
կազմակերպեցին բանաստեղծուհի Ալինա Տոնոյանի ,,Լուսավոր հավատք,, գրքի շնորհանդեսը: Բանաստեղծուհուն ներկայացրեց և նրա մասին խոսք ասաց մանկավարժական համալսարանի գիտական գրադարանի տնօրեն Տիգրան Պետրոսյանցը: Բանաստեղծուհուն շնորհավորանքի խոսք ասաց և Արցախյան ազատամարտում նրա զոհված ամուսնուն` Գևորգ Սերյոժայի Դավթյանին ,,Հայրենյաց զինվոր,, մեդալով հետմահու պարգևատրեց ,,Զինվոր,, համակարգող խորհրդի նախագահ Մարգարիտա Խաչատրյանը: Ալինա Տոնոյանի նոր գրքի և իր մասին ջերմ խոսքեր ասացին Դանիել Վարուժանի անվան դպրոցի տնօրեն Օֆելյա Պետրոսյանը, ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության բաժնի վարիչ Թամարա Ալոյանը, Ավետիք Իսահակյանի անվան գրադարանի տնօրեն Հասմիկ Կարապետյանը, բանաստեղծուհի Սուսաննա Հարությունյանը /Էջմիածին/ և ուրիշներ:
Ցերեկույթը լավագույնս վարեց և մեկ տասնյակից ավելի բանաստեղծություններ
կարդաց Ավետիք Իսահակյանի անվան գրադարանի հանդիսավար, դերասանուհի,
ասմունքող Գայանե Սամվելյանը:
Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի գիտական գրադարանում նշվեց Հայաստանի Հանրապետության դրոշի օրը: Հանդիսավորությամբ գրադարանի պատին ամրացվեցին Հայոց Եռագույնը, Հայաստանի Հանրապետության զինանշանը: Այդ մասում տեղադրվեց ,,Հայաստան,, ցուցավահանակը, որի վրա Հայաստանի և Արցախի Հանրապետությունների քարտեզն է, պետական խորհրդանիշներն են, Նախագահների, Հայոց Գարեգին Բ կաթողիկոսի դիմանկարը և ,,Կանք, պիտի լինենք և միշտ շատանանք,, մակագրությունը: Գրադարանի տնօրեն Տիգրան Պետրոսյանցը ողջունեց արարողության մասնակից ուսանողներին, աշխատակիցներին և խոսք ասաց Հայոց պետականությունների և դրոշների մասին: Սրահում հնչեցին ,,Մեր եռագույնը,, և ,,Կիլիկիա,, երգերը:
Շուրջ
վեցդարյա պետականազրկությունից, 1915 թվականի եղեռնից հետո
կործանման—անգոյության եզրին հասած հայության արեւելյան մի փոքրիկ
կղզյակին, որ հիմնականում Երեւանն էր ու շրջակայքը, Թուրքիան 1918 թվականի
մայիսին պարտադրել է եռաճակատ պատերազմ։ Կռիվ է գնացել Սարդարապատում,
Ապարանում, Վանաձորում։ Ծանր, արյունաքամ մարտերի արդյունքով հայերին
հաջողվել է ոչ միայն հաղթել թշնամուն եւ ապահովել հայության գոյությունը,
այլեւ այդ հաղթանակներով դնել Հայաստանի Առաջին Հանրապետության հիմնաքարը՝
1918 թվականի մայիսի 28—ին հռչակել Հայաստանի անկախությունը։ Հայրենիքին
սպառնացող վտանգի պահին հայ ազգը, անկախ քաղաքական ու դասակարգային
պատկանելությունից, հանդես է բերել իր գենային դիմադրողական եզակի
առանձնահատկությունը, կանգնել է ճակատագրին հանդիման եւ իր լինել—չլինելու
խնդիրը լուծել հօգուտ լինելության։ Սարդարապատի, Ապարանի
հերոսապատում—հաղթանակներից յուրաքանչյուրը ձեռք է բերվել պարտադրված
պատերազմին բացառիկ միասնությամբ, նվիրումով, հերոսությամբ մասնակցելու,
այդ ճակատամարտերին իր լավագույն որդիների արյունը տալու գնով։ Ապարանի
հերոսամարտը հայ ազգի մղած եզակի կռիվներից է։ Այստեղ հիմնական կռվող ուժը
ճակատամարտի առաջին օրվանից մինչեւ հաղթական ավարտը ապարանցի
աշխարհազորայիններն էին։ Այդ նրանք են հավաքական որոշում կայացրել՝ փակել
թուրքի ճանապարհը եւ պահպանել սեփական ընտանիքների պատիվն ու
արժանապատվությունը։ Եվ նրանք իրենց խնդիրը կատարել են։ Ապարանի
հերոսամարտը սկսվել է 1918 թվականի մայիսի 22—ի կեսօրին, երբ Էսադ փաշայի
դիվիզիան եւ Քյազիմ փաշայի երկու գնդերը (ավելի քան 10000 զինվոր ու թալանի
պատրաստ 3000—ից ավելի դրսեկ, տեղացի թուրք ու քուրդ ելուզակ) մտել են
Ապարանի գավառի սահմանը։ Հետախուզական առաջապահ գումարտակը ուշ
երեկոյան հասել է Միրաքի կամրջի դիմաց, եւ թնդացել է նրանց վրա արձակված
ապարանցի աշխարհազորայինների հրացանազարկը։ ... Սակայն ճակատամարտը
սկսվել էր ավելի վաղ, երբ մայիսի 15—ին թուրքերը մտել էին Ալեքսանդրապոլ եւ
Արագած սարի հարավակողմով ու հյուսիսակողմով շարժվել դեպի Հայաստանի
սիրտը՝ Երեւան։ Հայաստանը պիտի պաշտպանվեր, պիտի կանգնեցվեին թուրքական
հորդաները, բայց հարցն այն էր, թե որտե՞ղ։ Որոշվել է, որ հարավակողմից
արշավող թուրքերի ճանապարհը պիտի փակվի Էջմիածնի մատույցներում՝
Սարդարապատում, իսկ հյուսիսակողմից արշավողների ճանապարհը փակվի...
Արարատյան դաշտի մատույցներում։ Հյուսիսակողմով արշավող թուրքերն
անարգել մտել են Սպիտակ, գրավել շրջակա գյուղերը եւ ընթացքից շրջվել դեպի
Ապարանի ճանապարհը։ Համընդհանուր խուճապ է սկսվել։ Սկսել են տեղահանվել
նաեւ Ապարանի սահմանային գյուղերը։ Հյուսիսակողմից արշավող թուրքերի
ճանապարհը հնարավոր էր փակել Աշտարակի մոտ, Եղվարդում, Երեւանի
սահմանագլխին։ Բայց Ապարանում թուրքերի առաջն առնելու մասին որեւէ պլան
նախապես չէր կազմվել։ Եվ այդ ճակատագրական պահին, երբ թվում էր, որ այլեւս
ոչ մի ուժ չէր կարող Ապարանի գավառամասում փակել թուրքերի ճանապարհը,
Ազգային խորհրդի նախագահ Արամ Մանուկյանի հրամանով Ապարանի գավառապետ
Սեդրակ Ջալալյանը եւ Ապարանի գավառի Արագյուղ գյուղի բնակիչ, Երեւանի
ոստիկանության աշխատակից Արսեն Տեր—Պողոսյանը սկսել են ծանոթանալ
իրավիճակին։ Նրանք հանդիպել են Հովհաննես քահանա Տեր—Մինասյանի հետ։
Իրավիճակի վերլուծությունից ծնվել է ինքնապաշտպանության վճիռը. կանգնել
թշնամու դեմ, չգաղթել եւ չհանձնվել նրա ողորմածությանը։ Ինքնապաշտպանության
հրամանատարությունն իրենց վրա են վերցրել Սեդրակ Ջալալյանն ու Արսեն
Տեր—Պողոսյանը, ստեղծվել է պաշտպանության խորհուրդ Հովհաննես քահանա
Տեր—Մինասյանի նախագահությամբ։ Սեդրակ Ջալալյանի անձնական պաշտպանության
ձիավորները հրաման են ստացել փակել նահանջի ճանապարհը եւ զենք կրելու
ընդունակ բոլոր տղամարդկանց վերադարձնել Ապարան գյուղ։ Մայիսի 17—ին
գավառում հայտարարվել է պատերազմական իրավիճակ։ Անընդհատ զարկել են
եկեղեցիների զանգերը։ Գյուղերի տանուտերերը, քահանաները մարտի ը
... Читать дальше »
Իր
ծննդյան՝ վերջերս լրացած 60—ամյակը հասարակական–քաղաքական գործիչ,
ազատամարտիկ, ՀՀ բանակի փոխգնդապետ, պատմաբան, Խ. Աբովյանի անվան
մանկավարժական համալսարանի գլխավոր գրադարանապետ Տիգրան Պետրոսյանցը
(Տիգրան Հայազն) նշեց երեք նոր գրքերով՝ «1000 հայազգի գեներալներ,
ծովակալներ» (համահեղինակ՝ Գարեգին Ղազարյան) «200 հայ զորավարներ»
(համահեղինակ՝ Հրաչյա Պետրոսյանց) եւ «Վարդենիս», որոնց շնորհանդեսը տեղի
ունեցավ երեկ, Ավ. Իսահակյանի անվան քաղաքային գրադարանում։ Հեղինակի մասին իր խոսքը բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Սուրեն Դանիելյանը
սկսեց նրա զինվորական ծառայությունից, ասելով, որ նա ռազմական
գործողությունների թեժ կենտրոնում մոտեցրել է Արցախի ազատագրումը, թերեւս
մեծագույն նշանակալի իրադարձությունը իր կյանքում։ Արժանացել է Հայաստանի
Հանրապետության, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության մեդալների։ Միայն
Տիգրան Պետրոսյանցի բազում հոդվածներից կարելի էր կազմել արցախյան
հերոսամարտի տարեգրությունը, որին ինքը բերել է իր ջղուտ մասնակցությունը։ Շարունակելով
պատմության եւ Տ. Պետրոսյանցի դաշինքի ծալքերի բացահայտումը՝ պետք է
ընդգծել, որ կազմել է Նիգ–Ապարանի պատմաճարտարապետական հուշարձանների
մատենագրությունը։ Ստեղծագործական լիցքերով ապրող Տ. Պետրոսյանցի համար
առանձնահատուկ խորհրդանիշեր են Ապարան աշխարհը, Ապարանի նշանավոր
ճակատամարտը եւ նշանավոր ապարանցիները։ Տ. Պետրոսյանցի գործունեության
խորքերում միշտ երկու սկիզբ է եղել՝ մշակույթը եւ բանակը։ Խաղաղ
ժամանակներում նա կարող էր հասնել գիտական եւ մշակութային՝ գրական
բարձունքների, բայց պատերազմը սրբագրեց նրա ծրագրերը։ Այսօր նա
առաջնորդվում է «Զինվորը գրագետ է» կարգախոսով։ Եվ ռազմական զենքի փոխարեն
այժմ մտածում է, որ գրչով եւ գրքով է պաշտպանում իր երկիրը։ Տ.
Պետրոսյանցին ողջունեցին անվանի գրողներ, գրականագետներ, պատմաբաններ,
ռազմական եւ հասարակական գործիչներ, ընկերներն ու բարեկամները։ –Ապարանն
ունի 44 գյուղ, որոնցից միայն մեկը՝ իմ հայրենի Վարդենիսն եմ ներկայացրել
ընթերցողին։ Կարծում եմ, որ կհասցնեմ նաեւ գրքույկներ հրատարակել մյուս
բոլորի մասին։ Սակայն զուգահեռ, առանձին–առանձին ներկայացնելու եմ նաեւ
անցյալի եւ ներկայի զինվորական գործիչներին,–«ՀՀ»–ի թղթակցին ասաց ավելի
քան 30 գրքերի հեղինակ պատմաբան–մատենագետը։
Վանիկ ՍԱՆԹՐՅԱՆ Լուսանկարը՝ հեղինակի
07-05-2011
,,Հայաստանի Հանրապետություն,,, 07.05.2011 թ.
,,Ազգ,, օրաթերթ: Տեղադրվել է` 2011-05-10 00:12:37 (GMT +04:00)
ՏԻԳՐԱՆ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆՑԻ ՆՈՐ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՇՆՈՐՀԱՆԴԵՍԸ
Կան
անհատներ, որոնց ինքնությանը ծանոթանալիս հարգանքն ու պատկառանքն են
համակում քեզ: Դրանց շարքում իր տեղն ունի վաստակաշատ մատենագետ, լրագրող,
պատմաբան, Արցախյան հերոսամարտի մասնակից Տիգրան Հայազնը (Տիգրան Պետրոսյանց):
Մայիսի 6-ին Ավ. Իսահակյանի անվան գրադարանի լեփ-լեցուն դահլիճում
հավաքվե
... Читать дальше »