ՀԱՐՑ: ՍՈՒՍԱՆՆԱ ՄԻՆԱՍՅԱՆ: Բարև Ձեզ, պարոն Պետրոսյանց: Ներեցեք,որ անհանգստացնում եմ, սակայն ինձ
շատ է հետաքրքրում Երևանի տարիքի վերաբերյալ հարցը. խնդրում եմ, մեկ անգամ
էլ հստակեցրեք՝ Երևանը քանի տարեկան է և ինչու դրա մասին հայտնի չէ
հասարակության լայն շրջանակներին. նախապես շնորհակալություն:
ՊԱՏԱՍԽԱՆ: ՏԻԳՐԱՆ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆՑ: Բարի երեկո, Սուսաննա: Երեկ թռուցիկ մի քանի տող գրել էի,
որը այնուամենայնիվ սպառիչ չէր: Մանրամասնեմ: Արզնիի ձորից մինչև ներկայիս
Երևանյան լիճը եղած Հրազդանի ձորի քարանձավներից հնագետները շուրջ հարյուր
տարի գտել-հայտնաբերել են քարե գործիքներ, կենցաղային այլ առարկաներ,
որոնց տարիքն անգամ խորհրդային տարիների դասագրքերում գնահատվում էր շուրջ
100.000 տարի: Այսօրվա հնարավորությունները /իզոտոպային ճշտումներ/ այդ
առարկաների տարիքը առաջ են տանում մինչև 1.000.000 տարի: Ահա քեզ մի
անհասկանալի վիճակ, երբ գիտնականները հակասում են իրենց, հակասում են մինչ
այժմ ընդունված կարծրատիպերին: Ես նրանց նշած միլիոն տարվան գումարում եմ
ևս այդքան տարի, քանի որ գործիք պատրաստելու համար նախամարդը պիտի
միլիոնավոր տարիներ փորձեր այն պատրաստելու միջոցները և գար դրանք
պատրաստելու եղանակներին ու ձևին: Այս հարցը պարզեցինք: Գանք նրան թե ինչու
Երևանը 1968 թվականին հայտարարվեց 2750 տարեկան, իսկ անցյալ տարի
ինքնահոսով դարձավ 2795 տարեկան: Մենք ապրում էինք մի համահարթեցնող
երկրում, որ մարդկության լավագույն պատմությունների թշնամի էր: Եվ այդ
երկրում ինչպես կարող էր հայ ժողովուրդն ավելի հին լինել, քան չուկչին ու
պատմություն չունեցող կովկասի թաթարը, բայց նաև չէին կարող անցնել Արգիշտիի
արձանագրության կողքով և մեզ նվիրեցին այդ 2750 տարեկան քաղաքի
փայաբաժինը: Հիմա անկախ երկիր ենք, բայց անկախ չեն մեր պատմաբանները, որոնք
հայ ժողովրդի համար ավելի վտանգավոր են քան թուրքական ''չուման'': Չէ որ
նրանք կոչում ու պատիվ ստացել են հարազատ ազգի պատմությունը կեղծելու
հաշվին և ինչպես դրանից հրաժարվեն: Իսկ մի քիչ մեր զայրույթը մեղմելու
համար հայտարարում են, որ Երևանը հիմա էլ 6000 տարեկան է: Սա ևս թշնամական
կեղծիք է: Այն նկարը, որ դու տեղադրել էիր, Շենգավիթ բնակավայրից էր իրկլոր
շինություններով: Այդ կառույցների ներքին տարիքը կարող է 8000-9000 տարի
լինել, իսկ վերին տարիքը` 14.000-15.000 տարի: Սա էլ հայ ''անկախ''
պատմաբանների ''փայաբաժինը''... Մի ճշտում էլ անեմ: Քաղաք-բնակավայր-շեն
կառուցելու ու քարանձավից այդտեղ տեղափոխվելու և ապրելու համար 1-2 միլիոն
տարվա ժամանակ ու փորձեր էին պետք: Հիմա հասկանում ես ինչու էի գրել, որ
չդառնաս կեղծիքի տարածող: Ներիր, որ այսքան երկար ստացվեց:
Сусанна МинасянԱյսօր՝
պարոն Պետրոսյանցի հանգամանալից մեկնաբանության շնորհիվ, ես ստացա մեր
ազգային ինքնությունը նորովի բացահայտելու հրաշալի հնարավորություն, ինչն
ավելի է կարևորվում մեր հետագա սերունդների հստակ համոզմունքների և ազգային
նորովի՝ առավել հղկված դիմագծի ձևավորման գոծընթացում, ինչի համար իմ
խորին շնորհակալությունն եմ հայտնում հարգարժան պարոն Պետրոսյանցին ...
Տերյան ԱնժելաԵրևանի
տարիքի համար հաշվի է առնվում ժամանակակից քաղաքակրթությունը, որը մոտ
14.000 տարեկան է: Իսկ Շենգավիթյան մշակույթը թվագրվում է մ.թ.ա. 5-4-րդ
-3-2-րդ հազարամյակով:
Տիգրան ՊետրոսՅանցՏԵՐՅԱՆ
ԱՆԺԵԼԱՅԻՆ՝ ...երևի թե ես քեզանից ոչ վատ գիտեմ պատմությունը և պատմության
այժմեական շրջանառվող տեսությունները: Ինձ ուղղել փորձելուց առաջ դուրս
արի հայ ժողովրդի պատմությունը փաթեթավորած կարծրատիպերից: Դրանք հայ
պատմաբանների հետ քննարկեք և ...