Այս
անօրեն ու կեղծ 1200-1236 թվականների բացարձակ անկախ Զաքարյան Հայաստանը
Վրաստանի կազմում ներկայացնող քարտեզը 1968 թ-ին տեսել եմ Վրաստանի
պատմության թանգարանում ու վեճ սկսել ներկայացնողի հետ, որին հաջորդել է
մեզ՝ Թբիլիսի այցի եկած Վաղարշապատի
շրջանի Շահումյան գյուղի միջնակարգ դպրոցի տասներորդ դասարանցիներին, մեր
խմբին ուղեկցող երեք ուսուցիչներին մի քանի տասնյակ միլիցիոներներով
հրհրելով դուրսքշելը թանգարանի երկրոդ հարկից մինչև փողոց... Սրա դեմ
պայքարել եմ հետագա ամբողջ գործունեությանս ընթացքում: Ուսումնասիրել եմ
Վաչուտյան իշխանական տան պատմությունը և այդ ծիրում Զաքարյանների
պատմությունը: Ապացուցել, որ Զաքարյան Հայաստանը Վրաստանի մաս չի եղել: 1.
Մասը հարկ է վճարում, իսկ Զաքրյանները հարկ չեն վճարել: 2. Զաքարյանների
իշխանությունը ճանաչել են Բյուզանդիան, Կիլիկյան Հայաստանը, Խլաթի
Էմիրությունը, մասը այլ պետությունների կողմից չի ճանաչվում: 3.
Զաքարյաններն իրենց անվանել են կեսար, ինքնակալ, թագավոր, մասի ղեկավարները
այդ տիտղոսներով չէի կարող ներկայանալ, լավագույնս կկոչվեին կառավարիչներ:
Իսկ ինչ է եղել: Եղել է հետևյալը. Անկախ Հայաստանի ինքնակալ թագավոր
Զաքարե Բ-ն և ծագումով հայ Վրաստանի թագավորական իշխանության կրող
Բագրատունի Թամար թագուհին պետական ունիա են կնքել: Եվ այդ ունիայում
հայկական կողմի դերն այնքան բարձր է եղել, որ պետական բարձրագույն հինգ
պաշտոններից երեքը տրվել են Զաքարյան տոհմի երեք ներկայացուցիչների: Ահա
ամբողջը և պատմական իրականությունը:
Տիգրան ՊետրոսՅանց
Տիգրան ՊետրոսՅանց