Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի
գիտական գրադարանը 4-րդ անգամ որոշել է ֆակուլտետների և հիմնական դպրոցի
ԼԱՎԱԳՈՒՅՆ ԸՆԹԵՐՑՈՂՆԵՐԻՆ /նաև 2013 թ-ի Լավագույն ընթերցողին/:
15 օր այստեղ նաև ՛՛Համակրանք՛՛-ի մրցանակակրին պարզելու նպատակով
քվեարկություն էր անցկացվում: Քվեարկությունն ավարտվեց դեկտեմբերի 15-ին:
Ըստ ստացած ձայների ցուցակն այսպիսի տեսք է ստացել՝
Քվեարկության արդյունքում ստացած 573 ձայնով ՛՛ՀԱՄԱԿՐԱՆՔ՛՛ մրցանակին արժանացավ Լիլիթ Գյուրունյանը:
Կատարվեց սպասելի անսպասելին. Լիլիթը դարձել էր ֆակուլտետի լավագույն
ընթերցողը, ընթերցված տպագիր նյութերի թվով համալսարանի 2013 թ-ի լավագույն
ընթերցողը և քվեարկությամբ ստացած ձայների թվով՝ ՛՛Համակրանք՛՛
մրցանակակիրը:
Դեկտեմբերի 14-ին ՀՊՄՀ գիտական գրադարանի հումանիտար գրականության
ընթերցասրահի փոքր սրահում տեղի ունեցավ գրադարանի ՛՛Չորեքշաբթի՛՛ գրական
ակումբի հերթական հանդիպումը:
Գիտական գրադարանի տնօրեն, ակումբի
հիմնադիր Տիգրան ՊետրոսՅանցը ներկայացրեց ՛՛Օրանժ - 2013՛՛ մրցութային
ժողովածուի պատրաստության մասին տեղեկատվությունը: Նա նշեց, որ ժողովածուն
բացարձակ պատրաստ է և ներառում է ակումբի անդամ 45 ստեղծագործողների
աշխատանքները:
Նոր ստեղծագործություններ ներկայացրեցին Լիանա
Մանուկյանը, Արմենուհի Սումբուլյանը, Աննա Վիրաբյանը, Արարատ Խաչատրյանը,
Գոհար Մարտիրոսյանը, Հրաչյան /Ժորա Հակոբյան/, Իշխան Բադալյանը:
՛՛Գրական լուսանցք՛՛ էջում Լիլիթ Պետրոսը կարդաց Վահագն Դավթյանի
բանաստեղծություններից մեկը և Վիլյամ Սարոյանի ստեղծագործությունից մի
հատված, Մարիամ Գևորգյանը /՛՛Եվրասիա՛՛ վարժարան/՝ Սիլվա Կապուտիկյանի
ստեղծագործություններից:
Հրաչյան /Ժորա Հակոբյան/ և Գոհար Մարտիրոսյանը կատարեցին հոգևոր երգ: Գոհարը ներկայացրեց ՛՛Կռունկ՛՛ երգը:
Որոշվեց տարվա ավարտական հանդիպումը գումարել դեկտեմբերի 28-ին:
Խաչատուր
Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ պատմության և իրավագիտության ֆակուլտետում ավանդույթ է
դարձել հանրապետության տարբեր մարզերի դպրոցների հետ ուղղակի աշխատանքը:
Հերթական անգամ ֆակուլտետը համալսարանում հյուրընկալել էր Արմավիրի
մարզի Էջմիածնի տարածաշրջանի Մերձավան գյուղի դպրոցի 7-11-րդ դասարանների
մի խումբ աշակերտների՝ Մայր Աթոռի միաբան, դպրոցի կրոնի պատմության
ուսուցիչ Գևորգ Սարկավագի ղեկավարությամբ: Աշակերտները եղան ֆակուլտետի
շենքում բացված պատմական գրականության ընթերցասրահում: Նրանց
ներկայացվեցին ֆակուլտետի պատմությունը, ֆակուլտետի առօրյան, ուսանողական
նվաճումները: Այնուհետև աշակերտները եղան հումանիտար գրականության
ընթերցասրահում: ՀՊՄՀ գիտական գրադարանի տնօրեն Տիգրան ՊետրոսՅանցն
աշակերտներին ներկայացրեց գրադարանի պատմությունը, խոսեց գրադարանի
առօրյայի մասին և կոչ արեց աշակերտներին շատ կարդալ, լավ սովորել և,
իհարկե, դպրոցն ավարտելուց հետո ուսումը շարունակել Մանկավարժական
համալսարանում: Նա դպրոցի գրադարանին նվիրեց իր ՛՛1000 հայազգի գեներալներ,
ծովակալներ՛՛ գիրքը:
Աննա Մարտիրոսյան ՀՊՄՀ գիտական գրադարանի ավագ գրադարանավար
Դեկտեմբերի 7-ին ՀՊՄՀ գիտական գրադարանի հումանիտար գրականության
ընթերցասրահի փոքր սրահում տեղի ունեցավ գրադարանի ՛՛Չորեքշաբթի՛՛ գրական
ակումբի հերթական հանդիպումը:
Հրաչյան /Ժորա Հակոբյան/ և գիտական
գրադարանի տնօրեն Տիգրան ՊետրոսՅանցը ներկայացրեցին մրցութային ժողովածուի
պատրաստության մասին տեղեկատվությունը: Նշեցին, որ ներկայացվել են 42
հեղինակների գործեր, նրանց համառոտ կենսագրականները և լուսանկարները և
ժողովածուն արդեն պատրաստ է:
Գրադարանի տնօրեն Տիգրան Պետրոսյանցը
ներկայացրեց ակումբի նոր անդամներին՝ ՀՊՄՀ բանասիրական ֆակուլտետի ուսանող
Գայանե Գենջոյանին /Դայանա Բելլ/ և Երևանի պետական համալսարանի լրագրության
ֆակուլտետի ուսանող Անուշ Առաքելյանին:
Տիգրան ՊետրոսՅանցը
շնորհավորեց ակումբի անդամ, ՀՊՄՀ շրջանավարտ Հրաչյային /Ժորա Հակոբյան/
առաջին գրքի հրատարակման առթիվ /Հրաչյան իր առաջին գրքի ազդօրինակը սիրով
նվիրեց ՛՛Չորեքշաբթի՛՛ գրական ակումբին/ և Դայանա Բելլին /Գայանե
Գենջոյան/՝ ՛՛Գրական Արմավիր՛՛ և ՛՛Նուռ՛՛ գրական ալմանախներում տպագրաված
բանաստեղծական շարքերի համար:
ՀԵՐԹԱԿԱՆԸ. ԺՈՂՈՎԱԾՈՒ, ՆՈՐ ՍՏԵՂԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ԵՐԳ, ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՇՈՒՐՋՊԱՐ
Նոյեմբերի 30-ին ՀՊՄՀ
գիտական գրադարանի հումանիտար գրականության ընթերցասրահի փոքր սրահում տեղի
ունեցավ գրադարանի ՛՛Չորեքշաբթի՛՛ գրական ակումբի հերթական հանդիպումը:
Հրաչյա-Ժորա Հակոբյանը և գիտական գրադարանի տնօրեն Տիգրան ՊետրոսՅանցը
ներկայացրեցին մրցութային ալմանախի պատրաստության մասին տեղեկատվություն:
Նշեց, որ արդեն ներկայացվել են 33 հեղինակների գործեր, նրանց համառոտ
կենսագրականները և լուսանկարները:
Նոր ստեղծագործություններ
ներկայացրեցին Նանա Մկրտչյանը /՛՛Եվրասիա՛՛ վարժարան/, Վարսինե
Հայրապետյանը /Երևանի պետական համալսարան/, Լիանա Մանուկյանը, Հրաչյա-Ժորա
Հակոբյանը, Արարատ Խաչատրյանը, Արմենուհի Սումբուլյանը, Գոհար
Մարտիրոսյանը, Լիլիթ Պետրոսը, Տիգրանուհի Արշակյանը /բոլորն էլ՝
Մանկավարժական համալսարանից/, Իշխան Բադալյանը, Անի Մարգարյանը
/Հյուսիսային համալսարան/:
Անի Մարգարյանը կարդաց, ապա երգեց իր
տողերի հիման վրա գրված ՛՛Զեյթուն՛՛ երգը /երգի կատարման ժամանակ ստուդիայի
անդամները կատարեցին հայկական շուրջպար/:
ՀՊՄՀ գիտական գրադարանի գրադարանավարները ստացան հավաստագրեր
ՀՀ
պետական կառավարման ակադեմիան ՏԵՄՊՈՒՍ IV ծրագրի շրջանակներում իրականացվող
«Հատուկ կարիքներով մարդկանց հասանելիությունը հասարակությանը» (ASPIRE)
ծրագրի կոնսորցիումի անդամ է: 2012 թվականին մեկնարկած ծրագրի տևողությունը
երեք տարի է: Պետական կառավարման ակադեմիայից բացի ASPIRE ծրագրի
կոնսորցիումի անդամ են նաև Հայաստանից՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական
պետական մանկավարժական համալսարանը, Գորիսի պետական համալսարանը, «Եվրասիա» միջազգային համալսարանը, «Հույսի կամուրջ» հասարակական կազմակերպությունը:
Նոյեմբերի 8-ին ծրագրի շրջանակներում ՀՀ պետական կառավարման ակադեմիայում
մեկնարկեց «Գրադարանից օգտվելը» ուսումնական մոդուլի պիլոտային դասընթացը,
որին մասնակցում էին կոնսորցիումի անդամ հաստատությունների
գրադարանավարները:
Դասընթացների երկրորդ օրը՝ նոյեմբերի 11-ին, դիտորդական
այցով Կառավարման ակադեմիա էին ժամանել ծրագրի եվրոպական գործընկերները՝
Լիմերիկի տեխնոլոգիական ինստիտուտի (Իռլանդիա) ներկայացուցիչներ Ջերալդ
Քավանագը և Պադրիգ Քրբին: Այցի նպատակը «Գրադարանից օգտվելը» ուսումնական
մոդուլի պիլոտային ծրագրի ընթացքի ուսումնասիրությունն ու համապատասխան
գնահատական տալն էր:
Նոյեմբերի 23-ին ՀՊՄՀ գիտական գրադարանի հումանիտար գրականության
ընթերցասրահի փոքր սրահում տեղի ունեցավ գրադարանի ՛՛Չորեքշաբթի՛՛ գրական
ստուդիայի հերթական հանդիպումը:
Հրաչյա-Ժորա Հակոբյանը ներկայացրեց մրցութային ալմանախի պատրաստության մասին տեղեկատվություն: Նշեց, որ արդեն ներկայացվել են 27 հեղինակների գործեր, նրանց համառոտ կենսագրականները և լուսանկարները:
Նոր ստեղծագործություններ ներկայացրեցին ԵՊՀ բանասիրական ֆակուլտետի
առաջին կուրսեցի Վարսինե Հայրապետյանը, ՀՊՄՀ ուսանողներ Արմենուհի
Սումբուլյանը, Հրաչյա-Ժորա Հակոբյանը, Արարատ Խաչատրյանը, Տիգրանուհի
Արշակյանը, Լիլիթ Պետրոսը, ԵՊՀ մագիստրոս Մելինե Սիմոնյանը, բանաստեղծ
Իշխան Բադալյանը: ՛՛Եվրասիա՛՛ վարժարանի տասնմեկերորդ դասարանի աշակերտուհի
Մարիամ Գևորգյանը կարդաց Թումանյանի տարածաշրջանի Արևածագ գյուղի դպրոցի
11-րդ դասարանի աշակերտ Նանե Աբովյանի երեք բանաստեղծություն:
՛՛Եվրասիա՛՛ վարժարանի տասնմեկերորդ դասարանի աշակերտուհիներ Մարիամ
Գևորգյանը և Նանա Մկրտչյանը ներկայացրեցին Միքայել Նալբանդյանի
՛՛Ազատություն՛՛ բանաստեղծությունը, Հրաչյա-Ժորա Հակոբյանը կատարեց
Սայաթ-Նովայի երկու երգ, Գոհար Մարտիրոսյանը կատարեց ՛՛Անի՛՛ երգը:
Հանդիպումն ամփոփեց ստուդիայի հիմնադիր Տիգրան ՊետրոսՅանցը:
Տիգրան Պետրոսյանց. «Տեղանունների կեղծման մեջ քաղաքական ենթատեքստ կա»
11:48 / 23.11.2013
Տեղանքների
անունները, որով տվյալ տարածքը ճանաչվում է աշխարհի կողմից, շատ կարևոր
են: Տեղանունը ոչ միայն անուն է, այն պատմական ինֆորմացիա է և իր մեջ
քաղաքական լուրջ ենթատեքստ ունի: Պատմաբան Տիգրան Պետրոսյանցը, ով բազմաթիվ
գրքերի ու հրապարկումների հեղինակ է, արցախյան գոյամարտի մասնակից, իսկ
այժմ դասավանդում է Մանկավարժական համալսարանում, չի կարողանում ներել այն
պատմաբաններին ու հնէաբաններին, ովքեր գիտակցաբար կամ՝ ոչ փոխում կամ
կեղծում են մեր տեղանունները և իրադարձություների անունները` դրանով քար
նետելով մեր պատմության գլխին: Մեզ հետ զրույցում Տիգրան Պետրոսյանցը
ներկայացնում է աղավաղված անունների մի փոքր մասը միայն:
«Մենք իրավունք չունենք տեղանունները թարգմանել: Մեր բոլոր բնակավայրերն
ունեն պատմական անուններ, պարզապես պիտի վերականգնել այդ անունները:
Թարգմանելու քաղաքականության տակ շատ վատ բան կա թաքնված: Երբ մենք փորձում
ենք թարգմանել անթարգմանելին, դրա տակ քաղաքական բաղադրիչ ենք դնում`
նայած ում համար ինչն է ձեռնտու և ում պատվերն է կատարվում:
Մատենադարանի 1644 թ.-ի ձեռագրում հիշատակարան կա Ապարանի շրջանի
բնակավայրերի անունների վերաբերյալ, մի կողմում հայերեն անվանումներն են,
մյուս կողմում գրված է օտարալեզու` հիմնականում թուրքերեն, անվանումները:
1933թ.-ին, երբ Հայաստանում խնդիր էր դրվել անունների վերականգման,
հայացման, հեղինակներն այդ ձեռագրում նշված անունների մի մասը վերականգնել
են այնպես, ինչպես եղել է պատմական տարբերակում, մի մասին, գուցե քաղաքական
ենթատեքստով, այլ անուններ են տվել: Նայեք` բնակավայրերից մեկը 7-րդ դարից
հիշվում է որպես Եղիպատրուշ, որտեղ ծնվել է Եսայի կաթողիկոսը, ով 8-րդ
դարի արաբական արշավանքների ամենածանր շրջանում եղել է Հայոց կաթողիկոս:
Միայն նրա համար, որ փաստացի այդ գյուղը կաթողիկոսի գյուղն է,
հակաքրիստոնեական նկատառումներով, գյուղի Եղիպատրուշ անունը չեն
վերականգնել, այլ կոչել են Մռավյան` Հայաստանի խորհրդայնացման մեջ մեծ դեր
ունեցած գործչի անունով: 1990 թվականին Ապարանի գործադիր կոմիտեում, որպես
շրջխորհրդի պատգամավոր, ես հարց բարձրացրեցի և հասա նրան, որ շրջխորհուրդը
որոշում կայացրեց վերականգնել Եղիպատրուշ անունը: Հաջորդը. Կիրակոս
Գանձակեցին գրում է, որ 1254-55 թթ. Կիլիկիայի հայոց թագավոր Հեթումը
մեկնում էր Կարակորում: Նա և՛ գնալուց, և՛ վերադառնալուց մնացել է Վարդենիս
գյուղում: Կիրակոս Գանձակեցու մոտ կարդում ենք` «Գյուղս առ ոտն Արագածու,
հանդեպ լեռին Արայի, որ կոչի Վարդենիս»: Այսինքն` մենք ունենք պատմական
տեղեկություն` պատմական` Վարդենիս անվան վերաբերյալ: 1644թ.-ի տվյալ
փաստաթղթում գյուղը վերանվանվել է Գյուլուջա: Կատարվել է ուղղակի
թարգմանություն` հայերենից թուրքերեն: 1933-ին գյուղի իրական` Վարդենիս
անունը վերադարձվել է: Այս պարագայում կրոնական ու քաղաքական ենթատեքստ չի
եղել ու անունը վերադարձվել է: Բայց դրա կողքին Ալի Քուչակ գյուղը, որ
Մատենադարանի ձեռագրում Ճերմակ վանք է կոչվել, չի փոխվել ու մնացել է
Քուչակ: Երևի նույն կրոնական ենթատեքստով չեն դրել Ճերմակ վանք, Քուչակի
առաջին Ալին ջնջել են, թողել են Քուչակ: Ինչքան էլ փորձենք արհեստականորեն
կապել Նահապետ Քուչակի հետ, չի ստացվի: Պարզապես, չեն ուզեցել վերականգնել
Ճերմակ վանք անունը, իսկ այնտեղ կա վանք, որը բաց գույնի քարով է շարված:
Դրանից մի 3 կմ հեռու կա գյուղ, որը սևքար եկեղեցի ունենալու համար կոչվել է
Ղարաքիլիսա, որ նշանակում է Սև վանք: Հիմա տեսնենք, թե ի տարբերու
... Читать дальше »
Իմ
՛՛ԶՈՐԱՎԱՐ՛՛ բանաստեղծության տեքստը տեղադրվեց այստեղ՝ ՛՛ֆեյսբուքյան՛՛
էջում և խնդրանք ուղղվեց հայ արվեստագետ-երաժիշտներին՝ բանաստեղծության
համար գրել երաժշտություն: Արձագանքեցին շատերը: Առաջինը ստացվեց արժանավոր հայորդի Սասուն Պասկևիչյանի զանգը, ապա եկավ իմ լավ բարեկամ ու ընկեր Արսեն Համբարյանը:
Այդ ժամանակ իմ լավ ընկեր Զարուհի Նավասարդյանն առաջարկեց ծանոթանալ
երգչուհի Լիլիթ Համբարձումյանի հետ և նրա հետ եկավ իմ աշխատավայր /առաջին
լուսանկար/: Հենց այդ ծանոթությամբ ու հենց այդ ժամանակ ծնվեց ՛՛ԶՈՐԱՎԱՐ՛՛
երգի մեղեդին: Երգի առաջին կատարումը տեղի ունեցավ 2013 թ-ի հոկտեմբերի
7-ին ՛՛Արամ Խաչատրյան՛՛ համերգասրահում ՛՛ԶՈՐԱՎԱՐ՛՛ բարեգործական համերգի
ժամանակ: Այն կատարեց ՀՀ պաշտպանության նախարարության ՛՛Զորական՛՛
անսամբլը Արամ Գալստյանի ղեկավարությամբ /երկրորդ լուսանկար/:
Տիգրան ՊետրոսՅանց
ԶՈՐԱՎԱՐ
Դու հայազգի զորական ես, միշտ անպարտ ես, զորավար, Պատվելի ես աշխարհի մեջ քո քաջությամբ, զորավար: Երբ քո տանն ես, միակամ ես՝ դու հզոր ես, հաղթական, Եվ քո տունը Արևի տակ քո երկիրն է՝ Հայաստան:
Կրկներգ Հայոց ոգին քո ոգին է, զորավար, Հայոց փառքը զորավոր է, զորավար: Քո անունը զորավար է, հզոր հայ, Հայկի նետն է քո սլացքը, անվախ հայ:
Այրուձին քո Արևելքն էր, Արևմուտքն էր ակոսում, Քո զորավոր զորավարն էր այլ գահերի տիրանում: Տիգրան Մեծն է աշխարհով մեկ քո անունը հռչակել, Բաղրամյանը անանց փառքդ վառ աստղերին հասցրել:
Կրկներգ Հայոց ոգին քո ոգին է, զորավար, Հայոց փառքը զորավոր է, զորավար: Քո անունը զորավար է, հզոր հայ, Հայկի նետն է քո սլացքը, անվախ հայ:
Դու հաղթող ես, գեներալ ես, ծովակալ ես ու մարշալ, Ամենայն տեղ դու զինվոր ես, դու հաղթող ես, զորավար: Քո սխրանքը հազար փառք է, հազար դափնի, հազար ձոն, Քո պատվին է աշխարհի մեջ ամեն օրհնանք, գինեձոն:
Կրկներգ Հայոց ոգին քո ոգին է, զորավար, Հայոց փառքը զորավոր է, զորավար: Քո անունը զորավար է, հզոր հայ, Հայկի նետն է քո սլացքը, անվախ հայ:
Նոյեմբերի 16-ին ՀՊՄՀ գիտական գրադարանի հումանիտար գրականության
ընթերցասրահի փոքր սրահում տեղի ունեցավ գրադարանի ՛՛Չորեքշաբթի՛՛ գրական
ստուդիայի հերթական հանդիպումը:
Հրաչյա-Ժորա Հակոբյանը ներկայացրեց մրցութային ալմանախի պատրաստության մասին տեղեկատվություն: Նշեց, որ արդեն ներկայացվել են 17 հեղինակների գործեր, նրանց համառոտ կենսագրականները և լուսանկարները:
Նոր ստեղծագործություններ ներկայացրեցին Տիգրանուհի Արշակյանը, Նանա
Մկրտչյանը, Արարատ Խաչատրյանը, Հրաչյա-Ժորա Հակոբյանը, Իշխան Բադալյանը,
Գոհար Մարտիրոսյանը, Աննա Վիրաբյանը:
Ստուդիայի նոր անդամ, Եվրասիա
վարժարանի տասնմեկերորդ դասարանի աշակերտուհի Մարիամ Գրիգորյանը կարդաց
Գրիգոր Նարեկացու ՛՛Մատյանից՛՛ հատված:
Հանդիպումն ամփոփեց ստուդիայի հիմնադիր Տիգրան ՊետրոսՅանցը: